Otręby ryżowe – czy gamma-oryzanol jest dopingiem?

Strefa wiedzy

/

Otręby ryżowe – czy gamma-oryzanol jest dopingiem?

Otręby ryżowe są słynne z tego, że stymulują budowę oraz regenerację mięśni, dlatego coraz częściej stosuje się je u koni sportowych. To wszystko zawdzięczają głównie jednej substancji - gamma-oryzanolowi, który często budzi wątpliwości zwłaszcza u właścicieli koni czynnie startujących w wysokiej rangi zawodach. Dlaczego?

Otręby ryżowe pochodzą z procesu obróbki ryżu brązowego, w celu otrzymania ryżu białego i charakteryzują się wysoką zawartością tłuszczu, ponieważ zawierają aż 20-25% oleju ryżowego. Gamma-oryzanol to związek rozpuszczalny w tłuszczach, a najbogatszym naturalnym źródłem tej substancji jest wspomniany właśnie olej z otrębów ryżowych.

Suplementacja gamma-oryzanolu cieszy się dużym zainteresowaniem w żywieniu koni poddawanych instensywnemu wysiłkowi fizycznemu. Badania in vitro wykazały, korzystny wpływ tej substancji na uszkodzenia mięśni szkieletowych u koni w czynnym treningu. Gamma-oryzanol budzi, jednak kontrowersje w kwestii dopingu, ponieważ stymuluje rozwój muskulatury i przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej, co według niektórych może mieć bezpośredni wpływ na poprawę wyników sportowych koni biorących udział w zawodach.

Substancje uważane za doping ściśle określa najnowsza lista substancji zakazanych i kontrolowanych przez FEI (link znajdziecie pod artykułem 🧐). Gamma-oryzanol został z niej usunięty. Czy to oznacza, że może być stosowany u koni sportowych w trakcie zawodów?

W celu rozwiania wątpliwości przyjrzyjmy się jeszcze kwestii jak gamma-oryzanol wpływa na podwyższenie poziomu testosteronu we krwi figurującego na liście substancji kontrolowanych przez FEI. Otóż badania przeprowadzone na koniach wytrzymałościowych karmionych gamma-oryzanolem wykazały, że w żadnym momencie poziom testosteronu w ich moczu lub surowicy nie wzrósł powyżej krytycznego (próg dopingowy określony przez FEI). Co ciekawe inne badania na zwierzętach sugerują, że gamma-oryzanol może nawet zmniejszać produkcję testosteronu.

Podsumowując…

Nie ma uzasadnienia dla którego konie musiałaby przestać spożywać pasze zawierające w swoim składzie otręby ryżowe tym bardziej stanowiące tylko część ich receptury. Spożycie tak niewielkich ilości tego związku w codziennej diecie konia jest całkowicie bezpieczne i nie jest wymagana karencja w spożywaniu paszy przez konia przed zawodami. Zgodnie z prawem gamma-oryzanol pochodzący z frakcji lipidowej otrąb ryżowych można stosować u koni sportowych, ponieważ został usunięty z listy zabronionych substancji dopingujących FEI. Według najnowszej wiedzy gamma-oryzanol nie ma, również bezpośredniego wpływu na poprawę wyników sportowych koni biorących udział w zawodach i wzrost poziomu testosteronu w moczu oraz krwi.

>Lista niedozwolonych dla koni substancji (ang. Equine Prohibited Substances List)<

Anna Porożyńska

Przypisy:

Lista niedozwolonych dla koni substancji (ang. Equine Prohibited Substances List): https://inside.fei.org/sites/default/files/2024%20Prohibited%20Substances%20List.pdf

Eslami, Saghar, et al. "Effects of gamma oryzanol supplementation on anthropometric measurements & muscular strength in healthy males following chronic resistance training." The Indian journal of medical research 139.6 (2014): 857.
Kobayashi, Eri, et al. "Evaluation of γ-oryzanol accumulation and lipid metabolism in the body of mice following long-term administration of γ-oryzanol." Nutrients 11.1 (2019): 104. Mirowski A., “Gamma-oryzanol jako składnik odżywczy o właściwościach prozdrowotnych” Życie Weterynaryjne 96(11)(2021): 767-768.
Mösseler, A., et al. "Can oral intake of gamma-oryzanol (experimentally given orally as pure substance) result in doping relevant testosterone levels in the urine of mares and geldings?. The Impact of Nutrition on the Health and Welfare of Horses." Wageningen Academic Publishers 128 (2010): 293-296.
Ostaszewski, Piotr, et al. "Effects of β-hydroxy-β-methylbutyrate and γ-oryzanol on blood biochemical markers in exercising thoroughbred race horses." Journal of Equine Veterinary Science 32.9 (2012): 542-551.