/

Najczęstsze problemy oddechowe u koni – jak im zapobiegać?

Najczęstsze problemy oddechowe u koni – jak im zapobiegać?
Niektóre konie mają skłonności do schorzeń układu oddechowego, które powodują nie tylko znaczny dyskomfort, ale i zmniejszoną wydolność organizmu oraz skracają czas ich użytkowania. Są jednym z najczęściej występujących u koni problemów zdrowotnych - drugą obok schorzeń układu pokarmowego, a dokładniej kolek, dlatego warto znać najczęstsze problemy oddechowe u koni oraz działania zapobiegawcze.

Górne drogi oddechowe łączą środowisko zewnętrzne i wewnętrzne organizmu konia, przez co układ oddechowy jest ciągle narażony na mikroorganizmy zawarte w powietrzu. Co ciekawe, kaszel u koni objawia się rzadziej niż u człowieka, dlatego przy niektórych chorobach układu oddechowego może nie występować. Do najczęstszych jego powodów należą schorzenia niezakaźne – alergiczne, które kojarzą się głównie z nawracająca chorobą obturacyjną płuc RAO (Recurrent Airway Obstruction), zwanym również COPD lub astmą. Wśród schorzeń alergicznych wyróżnia się, także zapalną chorobę dolnych dróg oddechowych IAD (Inflammatory Airway Disease of Horses) i letnią pastwiskową obstrukcyjną chorobę dróg oddechowych SPAOPD/SPRAO (Summer pasture-associated obstructive pulmonary disease).

Wyżej wymienione choroby łączy powstawanie stanów zapalnych dróg oddechowych wywołanych alergenem, które powodują nadprodukcję śluzu i skurcz mięśni oskrzeli, zwężając je oraz utrudniając przepływ powietrza. Leczenie polega na ograniczeniu kontaktu z alergenami oraz łagodzeniu objawów poprzez leki, a nawet zioła działające wspomagająco. Sprawdzą się tu koper włoski, podbiał, prawoślaz, igły świerku, babka lancetowata, mięta i tymianek, które wspierają rozrzedzanie śluzu, tym samym ułatwiając odkrztuszanie. Dodatkowo kwiat czarnego bzu, oregano i anyż zapobiegają procesom zapalnym działając kojąco na podrażnienia dróg oddechowych.

Jak wspomóc konia z problemami oddechowymi? 🤔

Największym źródłem aeroalergenów, endotoksyn i chorobotwórczych grzybów w postaci kurzu są siano i ściółka, dlatego tak bardzo ważna jest ich jakość. Ilość kurzu w sianie może zostać istotnie ograniczona przez jego zwilżenie przed karmieniem, a dodatkowo pomocne okażą się świeża trawa, sianokiszonki oraz peletowane pasze objętościowe. Bardzo ważne, aby koniom ze schorzeniami układu oddechowego zapewnić jak najczęściej dostęp do świeżego powietrza oraz możliwość przebywania w środowisku wolnym od kurzu – boksy angielskie to dobre rozwiązanie. Należy pamiętać, także o odpowiednim dopasowaniu energii w diecie, ponieważ wzmożone oddychanie zwiększa zapotrzebowanie konia na energię. Dodatkowo warto stosować dodatki paszowe bogate w kwasy omega-3 o działaniu przeciwzapalnym takie jak olej lniany czy siemię lniane. Brak zmiany środowiska i sposobu karmienia może prowadzić do nieodwracalnej choroby oddechowej konia, a nawet wyłączyć go całkowicie z użytkowania.

Anna Porożyńska

Przypisy:

A. Pięta, Alergie oddechowe u koni, Polski Związek Hodowców Koni - pzhk.pl
Couëtil, L. L., et al. "Inflammatory airway disease of horses—revised consensus statement." Journal of veterinary internal medicine 30.2 (2016): 503-515.
Janczarek, I., Wilk, I., Wisniewska, A., Kusy, R., Cikacz, K., Fratczak, M., & Wójcik, P. (2020). Wpływ temperatury i wilgotności powietrza w stajni na podstawowe parametry fizjologiczne koni. Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, 16(3), 55-65.
Kostyra, Małgorzata, Anna Albera-Łojek, and Jacek Łojek. "Zioła w terapii i profilaktyce schorzeń u koni." Wiadomości Zootechniczne 56.1 (2018): 90-107.
Rush, Bonnie, and Tim Mair. "The pharynx." Equine Respiratory Diseases. Blackwell Science Ltd., Oxford (2004): 81-103.
Rush, Bonnie, and T. S. Mair. "Non-infectious pulmonary diseases and diagnostic techniques." Equine Respiratory Disease. Blackwell Science Publishing Oxford, UK, 2004. 187-248.
Tkaczyk¹, Ewelina, et al. "Geriatria koni jako wyzwanie dla współczesnych użytkowników tych zwierząt." (2020).